İnsanlar da dahil olmak üzere pek çok canlı varlık holozoik beslenme gerçekleştirmiş olur. Dünyadaki canlıların %70’i bu beslenme şekline sahiptir. Peki, holozoik beslenme nedir?
Dünya çapında pek çok beslenme çeşidi mevcuttur. Besinleri katı olarak alıp sindirim emilimini sağlama yöntemine holozoik beslenme denilir. Buna göre gün içinde çok fazla katı gıda parçacıkları direkt olarak alınır. Sonrasında sindirim farklı enzimler vasıtası ile gerçekleşir ve emilim sayesinde besinler gerekli organlara ulaştırılır. Pek çok canlı holozoik beslendiği için sindirim şekli bu şekilde gerçekleşmektedir.
Peki, holozoik nedir? Holozoik, besinleri katı biçimde alan ve böyle sindirim emilimi sağlayan canlılardır. Hayvanların pek çoğu bu gruba dahil edilebilir.
Holozoik Beslenme Yapan Canlılar Hangileridir?
Dünya üzerinde çok fazla holozoik beslenme yapan canlı bulunur. Bu canlılar dünyaya hükmeden varlıklar olarak da bilinir. Holozoik beslenen canlıları göstermek gerekirse;
- İnsan
- Aslan
- Kurt
- Ayı
- İnek
- Tavuk
- Domuz
Bunlar yalnızca birkaç örnektir. Detaylı inceleme yapıldığında daha fazla örnek vermek mümkündür. Holozoik beslenen canlılar etobur ve otobur olmak üzere besin kaynaklarını katı olarak alır. Bu besinler farklı enzimler sayesinde sindirilerek ilgili organlara gönderildiği için sağlıklı beslenme türüdür diyebiliriz. Holozoik beslenme tarzının en iyi yanı hem et hem de sebze üzerinden gerçekleşebilir.
Holozoik Beslenen Canlıların Özellikleri
Holozoik beslenme ne demek sorusu pek çok kişinin kafasını karıştırsa da mantık olarak çok kolaydır. Holozoik beslenme türü üç farklı grupta incelenir. Bunlardan ilki otobur beslenme tarzıdır. Bu canlılar gıda olarak yalnızca otlar ile beslenir. Alınan gıda türü olan bitkiler üretici konumdadır. Otobur beslenen hayvanların ağzında çiğneyici dişler sayıca daha çoktur.
Bir diğer holozoik beslenme örneği etobur canlılar ile gösterilebilir. Bu şekilde gıda alımı gerçekleştiren canlılar karnivor olarak adlandırılır. Doğal olarak avlanarak etçil hayvanları yiyen canlılara etobur denilir. Aslan ile kaplan etobur canlılara örnek gösterilebilir. Bu canlıların sindirim mekanizması otçul canlılara göre daha kısadır.
Beslenme şekilleri arasında üçüncü grupta yer alan canlılar karışık beslenme tarzına sahiptir. Bu canlılar omnivor olarak adlandırılır. Bu canlılar besin kaynağı olarak sebze ve etleri aynı anda tüketir. İnsanlar bu besin grubu içine dahil değildir. Bunun nedeni ise insanlar bitki kategorisinden sebze ve meyveleri tüketirken et kategorisinden inek ve koyun tarzı canlıları yerler. Holozoik beslenme örnekleri bu şekildedir.
Holozoik Beslenme Aşamaları
Holozoik beslenme, besinleri ağızdan alan canlılar tarafından gerçekleşir. Yukarıda belirttiğimiz gibi holozoik beslenen canlılara insan, aslan, kaplan, kurbağa ve karga örnek olarak gösterilebilir. Holozoik beslenme aşamaları ise şu şekildedir;
- Yutma; gıdaların ağızdan alınma aşamasıdır.
- Sindirim; ağızdan alınan gıdaların sindirim enzimleri yardımlarıyla basit forma dönüştürülme aşamasıdır.
- Emilim; sindirim aşamasında sindirilen yiyeceklerin gerekli vücut hücreleri tarafından emilme aşamasıdır.
- Asimilasyon; hücreler tarafından emilen yiyeceklerin vücut tarafından kullanılma aşamasıdır.
- Atılım; sindirilmemiş gıdaların dışkı ve idrar yoluyla vücuttan atılması aşamasıdır.
Pek çok omurgalı hayvanlar holozoik beslenme grubuna dahildir. Ancak amip ve tek hücreli bazı canlılar da holozoik beslenme grubuna dahil edilebilir.
Amiplerde Holozoik Beslenme Nasıl Olur?
Amipler, tek hücreli canlılardır ve holozoik beslenme tarzı ile hayatlarını sürdürürler. Amip gibi tek hücreli canlılarda psödopod isminde çıkıntılar yer alır. Sonrasında amipler gıda vokuolleri ile gıdaları sindirirler. Sonrasında sitoplazma ihtiyaç duyulan gıdayı emer. Emilen gıdalar amiplerin büyümesi için enerjiye dönüştürülür. Beslenme süreci istenmeyen gıdaların atılması ile hücre zarının yırtılması sayesinde sona erer.