Araştırmalara göre, yetişkinlerin düzenli olarak ceviz tüketmesinin, vücutta anti-enflamatuar etki yaratarak kalp hastalığı riskini azaltabileceği gözlemlenmiştir. Yakın zamanda Journal of the American College of Cardiology dergisinde yayımlanan rastgele kontrollü bir çalışma, düzenli ceviz tüketen 60’lı ve 70’li yaşlardaki kişilerin daha düşük enflamasyon seviyelerine sahip olduğunu, bunun da kalp hastalıklarıyla ilişkili riskleri azalttığını ortaya koydu. Bu bulgular, ceviz tüketiminin faydalarını inceleyen ve bugüne kadar yapılmış en kapsamlı deneylerden biri olan “Ceviz ve Sağlıklı Yaşlanma” çalışmasının bir parçasıdır.
Barselona Hastanesi Kliniği’nden Dr. Emilio Ros ve Loma Linda Üniversitesi iş birliğiyle yürütülen bu çalışmada, 600’den fazla sağlıklı yetişkin, iki yıl boyunca günlük 30 ila 60 gram ceviz tüketmiş veya standart diyetlerine devam etmiştir. Sonuçlarda, ceviz tüketenlerin kanlarındaki enflamasyon işaretçilerinin %11,5’e varan oranda azaldığı gözlemlenmiştir. İncelenen 10 enflamasyon işaretçisinden 6’sında kayda değer düşüş görülmüştür ve bunlar arasında, ceviz diyetinin olumlu etkilerinden biri olan interlökin-1β bulunur. Çalışmanın sonucu, cevizin kalp sağlığını koruyucu etkisinin, kolesterol düşüşünden öte mekanik bir açıklaması olduğunu göstermektedir.
Çalışmayı yürüten Dr. Emilio Ros, “Akut enflamasyon, bağışıklık sisteminin vücudu yaralanma veya enfeksiyondan koruması için gerçekleşen doğal bir süreçtir. Ancak, sağlıksız beslenme, obezite, stres ve yüksek tansiyona bağlı olarak devam eden kronik enflamasyon, özellikle kalp sağlığı için zararlı hale gelir,” açıklamasını yaptı. Bu araştırma, cevizin kronik enflamasyonu azaltarak kalp hastalığı riskini düşürebilecek bir gıda olduğunu ileri sürmektedir.
Kronik enflamasyon, arterlerin sertleşmesi ve plak birikimi olan aterosklerozun gelişmesinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kronik enflamasyonun yönetilmesi, kalp sağlığı açısından büyük önem taşır.
Türkiye’de Kalp Hastalığı Oranları
Dünya genelinde kalp rahatsızlıkları, başlıca ölüm sebeplerindendir. Türkiye’de ölümlerin %40’ı kalp hastalıklarıyla bağlantılı olup her yıl yaklaşık 200 bin kişi kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Dünya Sağlık Örgütü, kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünün, sigara içmeme, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite gibi sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebileceğini belirtmektedir. Kronik enflamasyon, kalp sağlığını etkileyen bu risk faktörlerinden biridir ve Akdeniz diyeti gibi, zeytinyağı, sebze, meyve, balık ve omega-3 yönünden zengin ceviz gibi gıdaların düzenli tüketimi kalp sağlığı üzerinde olumlu etkiler sağlayabilir.
Mevcut bilimsel kanıtlar, cevizi kalp sağlığı açısından faydalı bir besin olarak tanımlamakta ve araştırmacılar cevizin kardiyovasküler yararlarını incelemeye devam etmektedir. Dr. Ros’a göre, ceviz, anti-enflamatuar etkilere sahip olan omega-3 alfa-linolenik asit (ALA) ve polifenoller gibi biyoaktif bileşenler ile besin açısından zengin bir içeriğe sahiptir.
Bu bulgular, aynı yayında yer alan “İdeal Beslenme ve Kalp Hastalığını Önleyen Gıdalar: Anti-Enflamatuar Potansiyellerin Farkında Olun” başlıklı bir editoryal yazı ile de desteklenmiştir. Yazı, sağlıklı beslenme bilgisi ve anti-enflamatuar özellikleri içeren gıdaların (düzenli ceviz tüketimi gibi) beslenme alışkanlıklarında daha sağlıklı seçimler yapılmasına katkı sağlayabileceğine dikkat çekmektedir.
Bulgular umut vadetse de, bu araştırma bazı sınırlamalara sahiptir. Çalışmaya katılanlar çeşitli gıdalarla beslenen yaşça büyük yetişkinlerdir ve daha farklı demografik gruplarla ek araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır.